Firarperest – Elif Şafak

Firarperest, Elif Şafak’ın gazete yazılarından derlenen ve M.K. Perker’in güzel çizimleri ile bezenmiş olan kitabıdır. Çok keyif ile okuduğumu söyleyebilirim. Gazetelerin, gazete köşe yazılarının kıymetli olduğu zamanları ne kadar özlemişim. Her pazar ailecek yapılan güzel kahvaltı sonrası güneşli aydınlık bir günde, kahvelerin pişmesini beklerken okuduğumuz gazeteleri hatırlattı diyebilirim. Artık gazeteleri fiziksel olarak alıp okuyan yok kadar azdır. Dijitalleşen dünyada gazetelerde telefonlarımıza yada tabletlerimizin içine girdi. Tek olan bu olsa hiç şikayetçi olmazdım ama zaten gazeteye olan güvende kalmadı ne yazık ki. Sorun sen gazete takip ediyor musun diye. Etmiyorum edemiyorum. Ülkemizde ki gündemin sürekli olarak ağırlaşması ve gündelik önemli olan konuları konuşmamıza hiç fırsat kalmaması mı canımı daha çok sıkıyor inanın bilmiyorum.

M.K.Perker

Firarperest’i okumaya başladıktan sonra yanıma almadan dışarıya çıkmadım. Günlük koşuşturma içinde sıklıkla elimin kitaba gitmesi ve kısa kısa bölümlerden oluşan bu kitabı okumak bana çok keyif verdi. Her bölüm birbirinden bağımsız ve kafa açtığını düşünmekteyim. Beni içinde bulunduğum dünyadan koparması insana en iyi gelen şeylerden biridir. Benim gibi roman, kurgu kitap okumayı çok seviyorsanız arada böyle şaşırtmalar yapıp bu tarz kitaplar okumakta hoşunuza gidecektir. Başka çok hoşuma giden şeylerden biri de kitapta karikatürist Mustafa Kutlukhan Perker’in çizimlerinin yer almasıdır.Kitabı zenginleştirdiğini ve zevkle okunmasına katkısı büyük. Mutlaka tanıyorsunuzdur ama tanımayanınız var ise bu yazıdan sonra mutlaka çalışmalarına bakmanızı tavsiye ederim!

 

-Damı akmayan, gemisi su almayan insan yok ki şu hayatta. Varsa da rol yapıyor demektir. Kahramanlar yok aramızda. Bir zamanlar Berfold Brecht’in dediği gibi “ihtiyacımız olan tek şey kahramanlar değil, kahramanlara ihtiyaç duymayan bir toplum olmalı”. (Sayfa,145)

Günümüz de Twitter’ın bizi kısıtladığı karakter sayısına, Instagram’da postun altına yazılanlara indirgediğimizi hissediyorum. Günlük hayatta karşılaştığımız güzel şeyleri de kötü şeyleride sosyal medyanın bize izin verdiği kadarıyla yazıp çizebiliyoruz. Kötü demiyorum ama yeterli de gelmiyor sanki.

Günlük yaşantımızda çok fazla “görsel bombardımana” maruz kalıyoruz ki artık sosyal medyada bile uzun yazılan çoğu post okunmuyormuş. Bakıyoruz ve hızlıca tüketip geçiyoruz. Halbuki gördüğümüzden çok daha fazlası var. Okumak kitapların hayal dünyasına dalıp günlük koşuşturma ve dertlerden arınmamız ruhumuza belki iyi gelen tek şey olabilir. Kitaplar bize bu imkânı sağlıyor. Fakat sosyal medya ise artık çoğunlukla günlük dertlere tepki verdiğimiz yer olduğu için bizi kimi zaman karamsarlığa kimi zamanda sahip olmadığımız dünyalara karşı hüzünlenmeye itiyor. Elif Şafak’ın bu güzel kitabını okurken bunlar ve çağrıştırdığı daha bir sürü şey geçti zihnimden.

-Hayatta bir an evvel başarmak istemek iyi bir şey değildir aslında. Zira “kolay elde edilen şeyler uzun sürmez. Bağdat’ta bir fırından gün de yüz kâse çıkarken, Çin’de tek bir seramik kase üretmek kırk yıl alır. Hangisi daha değerlidir? Yumurtasından yeni çıkmış bir civciv kendi gıdasını bulup yerken, bir bebek yıllar boyu bakıma muhtaç kalır. Birincisi bakışlarını asla yerden kaldırmazken, ikincisi içerisinden yıldızlar ve galaksiler barındırabilir. (sayfa,162)

Gazete Yazılarından Derleme

Firarperest’e dönecek olursam bölümler güzel bir kurgu ile dizilmiştir. Birçok bölümde satırların altını çizmeden not almadan duramadım. Bunları yazımın sonunda sizlerle paylaşmak isterim. Bir yazarı, düşüncelerini ve yaşamını merak ediyor, onu daha yakından tanımak istiyorsak bu tarz kitaplarını da okumayı ihmal etmemeliyiz. Elif Şafak’ın romanları çok başarılı birçoğunu da okuma fırsatı bulmuştum. Çok şaşırtıcı ve farklı bulduklarım da mevcut fakat günlük konular hakkında yazılarını okuyunca  da çok keyif aldım ve bilgilendirici ve yer yer düşündürücü buldum. Kendisine daha yakın hissetmeye başladığımı da söyleyebilirim. Eğer kitaplığınızda bu kitabı görürseniz veya kitapçıda rastlaşırsanız bir şans vermenizi okumanızı tavsiye ederim.

Kitaptan Seçtiğim Alıntılar

– Biz kadınlar birbirilerimizi kategorilere böldüğümüz, hemcinslerimize hırçınca eleştirel bir nazarla baktığımız ve “kız kardeşlik” kavramı yerine suni bir prenses rekabetiyle hareket ettiğimiz müddetçe değişmeyecek bu köhne kalıplar, değişemeyecek… (sayfa,109)

-Bir yerlerde yara izin olacak, ara ara nükseden eski bir sancı, kanayan bir yara. İllaki bir hoşnutsuzluk, bir huzursuzluk, bir hazmedememe halin olacak. İllaki bir uyumsuzluk olacak seninle yaşadığın dünya arasında. Mutluluk beden için iyidir, sağlıklıdır, ama mesele bedeni değil de beyni geliştirmekse eğer, o zaman mutluluktan değil, ancak hüzünden hayır gelir. ( sayfa,162)

-“Sizi çok yalnız bıraktım der” baba. “Ama bil ki ne yaptıysam sizin için yaptım. Sen ve annen için. Küçük suda küçük balık olmak yetmedi bana.” Oğul sessizce dinler.”İyi ama büyük adam olmanın ölçüsü ne? Çok iş yapmak mı? Çok para kazanmak mı? Çok seyahat etmek mi? Ne zaman karar verdin büyük balık olduğuna? Baba durur, düşünür. “Bir baba, oğlu tarafından ne kadar çok seviliyorsa, o kadar büyük bir balıktır deryada.” İşin ilginç yanı, bu tür otoriter babaların çoğu, ilerleyen yaşlarda yumuşacık dedelere dönüşüyor. Bizde babalar değil, dedeler büyük balık oluyor genelde. (sayfa,211)

YAZARI TANIYALIM!

   Elif Şafak, 25 Ekim 1971 günü, babasının o sırada doktora yapmakta olduğu Strazburg’da dünyaya geldi. Babası sosyal psikolog ve akademisyen Nuri Bilgin, annesi diplomat Şafak Atayman’dır. Doğumundan kısa süre sonra anne ve babası ayrıldı, annesi tarafından büyütüldü. Soyadı olarak annesinin adını kullandı. Ortaokulu annesinin görev yaptığı Madrid’de okudu. Bir süre Amman’da yaşadıktan sonra Türkiye’ye geldi. Liseyi Ankara Atatürk Anadolu Lisesi’nde tamamlayan Şafak daha sonra, ODTÜ Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden mezun oldu.